Milkha Singh Biography In Punjabi/ਮਿਲਖਾ ਸਿੰਘ ਜੀਵਨੀ,ਮਿਲਖਾ ਸਿੰਘ biography

Milkha Singh Biography
Milkha Singh Biography

Milkha Singh ਅੱਜ ਤੱਕ ਭਾਰਤ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਮਸ਼ਹੂਰ ਅਤੇ ਸਤਿਕਾਰਤ ਦੌੜਾਕ ਹੈ। ਉਹ ਰਾਸ਼ਟਰਮੰਡਲ ਖੇਡਾਂ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਲਈ ਸੋਨ ਤਮਗਾ ਜਿੱਤਣ ਵਾਲਾ ਪਹਿਲਾ ਭਾਰਤੀ ਹੈ। ਖੇਡਾਂ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬੇਮਿਸਾਲ ਯੋਗਦਾਨ ਲਈ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਦੇ ਚੌਥੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਸਨਮਾਨ ਪਦਮ ਸ਼੍ਰੀ ਨਾਲ ਵੀ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਪੰਡਤ ਜਵਾਹਰ ਲਾਲ ਨਹਿਰੂ ਵੀ ਮਿਲਖਾ ਸਿੰਘ ਦੀ ਖੇਡ ਦੇਖ ਕੇ ਉਸ ਦੀ ਤਾਰੀਫ਼ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ ਮਿਲਖਾ ਸਿੰਘ 'ਤੇ ਮਾਣ ਸੀ।

Milkha Singh Biography In Punjabi

ਮੁੱਢਲਾ ਜੀਵਨ : -

        ਮਿਲਖਾ ਸਿੰਘ ਦਾ ਜਨਮ 20 ਨਵੰਬਰ 1929 ਨੂੰ ਪੰਜਾਬ,ਅਣਵੰਡੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਿੱਖ ਰਾਠੌਰ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਹ ਆਪਣੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਦੇ ਕੁੱਲ 15 ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕਈ ਭੈਣ-ਭਰਾ ਬਚਪਨ ਵਿੱਚ ਹੀ ਗੁਜ਼ਰ ਗਏ ਸਨ। ਭਾਰਤ ਦੀ ਵੰਡ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੋਏ ਦੰਗਿਆਂ ਵਿੱਚ ਮਿਲਖਾ ਸਿੰਘ ਨੇ ਆਪਣੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਅਤੇ ਭੈਣ-ਭਰਾ ਨੂੰ ਗੁਆ ਦਿੱਤਾ। ਆਖ਼ਰਕਾਰ ਉਹ ਸ਼ਰਨਾਰਥੀ ਵਜੋਂ ਰੇਲ ਗੱਡੀ ਰਾਹੀਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਤੋਂ ਦਿੱਲੀ ਆ ਗਏ। ਉਹ ਦਿੱਲੀ ਵਿਚ ਆਪਣੀ ਵਿਆਹੀ ਭੈਣ ਦੇ ਘਰ ਕੁਝ ਦਿਨ ਰੁਕਿਆ। ਕੁਝ ਸਮਾਂ ਸ਼ਰਨਾਰਥੀ ਕੈਂਪਾਂ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਸ਼ਾਹਦਰਾ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਮੁੜ ਵਸੇਬੇ ਵਾਲੀ ਬਸਤੀ ਵਿੱਚ ਵੀ ਰਹਿਣ ਲੱਗੇ।

        Milkha Singh ਨੇ ਭਾਰਤ ਦੀ ਵੰਡ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੋਈ ਹਫੜਾ-ਦਫੜੀ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਨੂੰ ਗੁਆ ਦਿੱਤਾ। ਆਖ਼ਰਕਾਰ ਉਹ ਸ਼ਰਨਾਰਥੀ ਵਜੋਂ ਰੇਲ ਰਾਹੀਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਤੋਂ ਭਾਰਤ ਆ ਗਏ। ਅਜਿਹੇ ਭਿਆਨਕ ਬਚਪਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸਨੇ ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਕਰਨ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ। ਇੱਕ ਹੋਨਹਾਰ ਦੌੜਾਕ ਵਜੋਂ ਪ੍ਰਸਿੱਧੀ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸਨੇ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ 200m ਅਤੇ 400m ਦੌੜਿਆ,ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਉਹ ਭਾਰਤ ਦਾ ਹੁਣ ਤੱਕ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਸਫਲ ਦੌੜਾਕ ਬਣ ਗਿਆ। ਕੁਝ ਸਮੇਂ ਲਈ ਉਹ 400 ਮੀਟਰ ਦਾ ਵਿਸ਼ਵ ਰਿਕਾਰਡ ਧਾਰਕ ਵੀ ਸੀ।

        ਪੂਰੀ ਖੇਡ ਜਗਤ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਉਦੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਦੋਂ ਉਸਨੇ ਕਾਰਡਿਫ,ਵੇਲਜ਼, ਯੂਨਾਈਟਿਡ ਕਿੰਗਡਮ ਵਿੱਚ 1958 ਦੀਆਂ ਰਾਸ਼ਟਰਮੰਡਲ ਖੇਡਾਂ ਵਿੱਚ ਸੋਨ ਤਗਮਾ ਜਿੱਤਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇੱਕ ਸਿੱਖ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਲੰਬੇ ਵਾਲਾਂ ਵਾਲਾ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਸਭ ਉਸਨੂੰ ਜਾਨਣ ਲੱਗੇ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਉਸ ਨੂੰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿਚ ਦੌੜਨ ਦਾ ਸੱਦਾ ਮਿਲਿਆ ਸੀ ਪਰ ਬਚਪਨ ਦੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਕਾਰਨ ਉਹ ਉੱਥੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਝਿਜਕਦਾ ਸੀ। ਪਰ ਉਸ ਨੂੰ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਉਥਲ-ਪੁਥਲ ਦੇ ਡਰੋਂ ਛੱਡਣ ਲਈ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਜੇਕਰ ਉਹ ਨਾ ਗਿਆ।

        Milkha Singh ਨੇ ਦੌੜਨ ਦਾ ਸੱਦਾ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰ ਲਿਆ। ਦੌੜ ਵਿੱਚ ਮਿਲਖਾ ਸਿੰਘ ਨੇ ਆਪਣੇ ਵਿਰੋਧੀਆਂ ਨੂੰ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਪਛਾੜ ਕੇ ਜਿੱਤ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ। ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਮੁਸਲਿਮ ਦਰਸ਼ਕ ਇੰਨੇ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਏ ਕਿ ਇਸ ਮਹਾਨ ਦੌੜਾਕ ਨੂੰ ਲੰਘਦੇ ਹੋਏ ਦੇਖਣ ਲਈ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬੁਰਕਾਨਸ਼ਿਨ ਔਰਤਾਂ ਨੇ ਵੀ ਆਪਣੇ ਮਾਸਕ ਉਤਾਰ ਦਿੱਤੇ,ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਉਸ ਨੂੰ ਫਲਾਇੰਗ ਸਿੱਖ ਦਾ ਖਿਤਾਬ ਮਿਲਿਆ।

        ਫੌਜ ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਸਖਤ ਮਿਹਨਤ ਕੀਤੀ ਅਤੇ 200 ਮੀਟਰ ਅਤੇ 400 ਮੀਟਰ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਕਈ ਮੁਕਾਬਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸਫਲਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ। ਉਸਨੇ 1956 ਦੀਆਂ ਮੇਰਲੇਬੋਨ ਓਲੰਪਿਕ ਖੇਡਾਂ ਵਿੱਚ 200 ਅਤੇ 400 ਮੀਟਰ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੀ ਨੁਮਾਇੰਦਗੀ ਕੀਤੀ ਪਰ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੱਧਰ ਉੱਤੇ ਤਜਰਬੇ ਦੀ ਘਾਟ ਕਾਰਨ ਉਹ ਸਫਲ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਿਆ, ਪਰ 400 ਮੀਟਰ ਮੁਕਾਬਲੇ ਦੇ ਜੇਤੂ ਚਾਰਲਸ ਜੇਨਕਿੰਸ ਨਾਲ ਉਸਦੀ ਮੁਲਾਕਾਤ ਨੇ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਉਸਨੂੰ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕੀਤਾ,ਸਗੋਂ ਦੇ ਨਵੇਂ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ ਵੀ ਜਾਣੂ ਕਰਵਾਇਆ। 

        ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 1958 ਵਿੱਚ ਕਟਕ ਵਿੱਚ ਹੋਈਆਂ ਨੈਸ਼ਨਲ ਖੇਡਾਂ ਵਿੱਚ 200 ਮੀਟਰ ਅਤੇ 400 ਮੀਟਰ ਮੁਕਾਬਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕੌਮੀ ਰਿਕਾਰਡ ਕਾਇਮ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਏਸ਼ੀਅਨ ਖੇਡਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੋਵਾਂ ਮੁਕਾਬਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸੋਨ ਤਗਮੇ ਜਿੱਤੇ। ਉਸਨੇ 1958 ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਹੋਰ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸਫਲਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਜਦੋਂ ਉਸਨੇ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਰਾਸ਼ਟਰਮੰਡਲ ਖੇਡਾਂ ਵਿੱਚ 400 ਮੀਟਰ ਮੁਕਾਬਲੇ ਵਿੱਚ ਸੋਨ ਤਗਮਾ ਜਿੱਤਿਆ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਉਹ ਰਾਸ਼ਟਰਮੰਡਲ ਖੇਡਾਂ ਦੇ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਮੁਕਾਬਲੇ ਵਿੱਚ ਸੋਨ ਤਮਗਾ ਜਿੱਤਣ ਵਾਲਾ ਆਜ਼ਾਦ ਭਾਰਤ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਖਿਡਾਰੀ ਬਣ ਗਿਆ।

        ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ 1960 'ਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਮਸ਼ਹੂਰ ਦੌੜਾਕ ਅਬਦੁਲ ਬਾਸਿਤ ਨੂੰ ਹਰਾਇਆ,ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜਨਰਲ ਅਯੂਬ ਖਾਨ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ 'ਦ ਫਲਾਇੰਗ ਸਿੱਖ' ਕਿਹਾ। 1 ਜੁਲਾਈ 2012 ਨੂੰ ਉਸਨੂੰ ਓਲੰਪਿਕ ਖੇਡਾਂ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ 20 ਤਗਮੇ ਜਿੱਤਣ ਵਾਲੇ ਭਾਰਤ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਸਫਲ ਦੌੜਾਕ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਇਹ ਆਪਣੇ ਆਪ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਰਿਕਾਰਡ ਹੈ।

        ਰੋਮ ਓਲੰਪਿਕ ਖੇਡਾਂ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਤੋਂ ਕੁਝ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਮਿਲਖਾ ਆਪਣੇ ਖੇਡ ਜੀਵਨ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਫਾਰਮ ਵਿੱਚ ਸੀ ਅਤੇ ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਮਿਲਖਾ ਨੂੰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਖੇਡਾਂ ਵਿੱਚ ਤਗਮਾ ਜ਼ਰੂਰ ਮਿਲੇਗਾ। ਰੋਮ ਖੇਡਾਂ ਤੋਂ ਕੁਝ ਸਮਾਂ ਪਹਿਲਾਂ ਮਿਲਖਾ ਨੇ ਫਰਾਂਸ ਵਿੱਚ 45.8 ਸੈਕਿੰਡ ਦਾ ਰਿਕਾਰਡ ਵੀ ਕਾਇਮ ਕੀਤਾ ਸੀ। 400 ਦੌੜ ਵਿੱਚ Milkha Singh ਨੇ ਬੇਸ਼ੱਕ ਪਿਛਲਾ ਓਲੰਪਿਕ ਰਿਕਾਰਡ ਤੋੜਿਆ ਪਰ ਚੌਥੇ ਸਥਾਨ ਨਾਲ ਤਮਗੇ ਤੋਂ ਵਾਂਝੇ ਰਹਿ ਗਏ। 250 ਮੀਟਰ ਦੀ ਦੂਰੀ ਤੱਕ ਦੌੜ ਵਿੱਚ ਮੋਹਰੀ ਰਹੇ ਮਿਲਖਾ ਨੇ ਅਜਿਹੀ ਗਲਤੀ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਜਿਸ ਦਾ ਉਸ ਨੂੰ ਅੱਜ ਵੀ ਪਛਤਾਵਾ ਸੀ।

        ਉਸ ਨੇ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤਾ ਕਿ ਸ਼ਾਇਦ ਉਹ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਅੰਤ ਤੱਕ ਉਸੇ ਰਫ਼ਤਾਰ 'ਤੇ ਨਹੀਂ ਰੱਖ ਸਕੇਗਾ ਅਤੇ ਪਿੱਛੇ ਮੁੜ ਕੇ ਆਪਣੇ ਵਿਰੋਧੀਆਂ ਵੱਲ ਦੇਖਦਾ ਹੈ,ਜਿਸ ਲਈ ਉਸ ਨੂੰ ਖਮਿਆਜ਼ਾ ਭੁਗਤਣਾ ਪਿਆ ਅਤੇ ਜਿਸ ਦੌੜਾਕ ਨੇ ਸੋਨੇ ਦੀ ਉਮੀਦ ਕੀਤੀ ਸੀ,ਉਹ ਕਾਂਸੀ ਦਾ ਤਗਮਾ ਵੀ ਨਹੀਂ ਜਿੱਤ ਸਕਿਆ। ਮਿਲਖਾ ਨੂੰ ਅੱਜ ਵੀ ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਪਛਤਾਵਾ ਸੀ। ਇਸ ਅਸਫਲਤਾ ਤੋਂ ਇੰਨੇ ਨਿਰਾਸ਼ ਸਨ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦੌੜ ਤੋਂ ਸੰਨਿਆਸ ਲੈਣ ਦਾ ਮਨ ਬਣਾ ਲਿਆ,ਪਰ ਕਾਫੀ ਮਨਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੈਦਾਨ 'ਤੇ ਪਰਤ ਆਏ।

        ਮਿਲਖਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ 1947 ਦੀ ਵੰਡ ਦੌਰਾਨ ਉਸ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਉਸ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰਕ ਮੈਂਬਰਾਂ ਦਾ ਕਤਲ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਉਹ 16 ਸਾਲ ਦਾ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਕਿਹਾ,"ਅਸੀਂ ਆਪਣਾ ਪਿੰਡ (ਗੋਵਿੰਦਪੁਰਾ, ਅਜੋਕੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਮੁਜ਼ੱਫਰਗੜ੍ਹ ਸ਼ਹਿਰ ਤੋਂ ਥੋੜੀ ਦੂਰ ਇੱਕ ਪਿੰਡ) ਛੱਡਣਾ ਨਹੀਂ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸੀ। ਇਹ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਸੀ ਜਦੋਂ ਮੈਂ ਰੋਇਆ ਸੀ।" ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜਦੋਂ ਉਹ ਵੰਡ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦਿੱਲੀ ਪਹੁੰਚੇ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪੁਰਾਣੀ ਦਿੱਲੀ ਰੇਲਵੇ ਸਟੇਸ਼ਨ 'ਤੇ ਕਈ ਲਾਸ਼ਾਂ ਦੇਖੀਆਂ।

ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਖਾਣ ਲਈ ਰੋਟੀ ਅਤੇ ਰਹਿਣ ਲਈ ਛੱਤ ਨਹੀਂ ਸੀ। Milkha Singh ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ 1960 ਦੇ ਰੋਮ ਓਲੰਪਿਕ 'ਚ ਗਲਤੀ ਕਾਰਨ ਉਹ 400 ਮੀਟਰ ਦੌੜ 'ਚ ਤਮਗਾ ਸਕਿੰਟ ਦੇ ਸੌਵੇਂ ਹਿੱਸੇ ਤੋਂ ਖੁੰਝ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਵੀ ਉਹ ਰੋ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਮਿਲਖਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ 1960 'ਚ ਕਿਸੇ ਦੌੜ 'ਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣ ਲਈ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨਹੀਂ ਜਾਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਸੀ। ਪਰ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਹਿਰੂ ਦੇ ਕਹਿਣ 'ਤੇ ਉਹ ਇਸ ਲਈ ਰਾਜ਼ੀ ਹੋ ਗਏ। ਉਸਦਾ ਮੁਕਾਬਲਾ ਏਸ਼ੀਆ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਤੇਜ਼ ਦੌੜਾਕ ਮੰਨੇ ਜਾਂਦੇ ਅਬਦੁਲ ਖਾਲਿਕ ਨਾਲ ਸੀ। ਜਿੱਤਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸ ਨੂੰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਤਤਕਾਲੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਫੀਲਡ ਮਾਰਸ਼ਲ ਅਯੂਬ ਖਾਨ ਤੋਂ ‘ਫਲਾਇੰਗ ਸਿੱਖ’ ਦਾ ਨਾਂ ਮਿਲਿਆ।

        Milkha Singh ਨੇ ਖੇਡਾਂ ਵਿੱਚ ਉਸ ਸਮੇਂ ਸਫ਼ਲਤਾ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ ਜਦੋਂ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਲਈ ਨਾ ਤਾਂ ਕੋਈ ਸਹੂਲਤ ਸੀ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਸਿਖਲਾਈ ਦਾ ਕੋਈ ਪ੍ਰਬੰਧ ਸੀ। ਅੱਜ ਇੰਨੇ ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਕੋਈ ਵੀ ਐਥਲੀਟ ਓਲੰਪਿਕ ਵਿੱਚ ਤਮਗਾ ਹਾਸਲ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਿਆ ਹੈ। ਰੋਮ ਓਲੰਪਿਕ 'ਚ ਮਿਲਖਾ ਸਿੰਘ ਇੰਨੇ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੋ ਗਏ ਸਨ ਕਿ ਜਦੋਂ ਉਹ ਸਟੇਡੀਅਮ 'ਚ ਦਾਖਲ ਹੋਏ ਤਾਂ ਦਰਸ਼ਕਾਂ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਉਤਸ਼ਾਹ ਨਾਲ ਸਵਾਗਤ ਕੀਤਾ। ਭਾਵੇਂ ਉਹ ਉੱਥੋਂ ਦਾ ਚੋਟੀ ਦਾ ਖਿਡਾਰੀ ਨਹੀਂ ਸੀ,ਪਰ ਉਸ ਦਾ ਨਾਂ ਬੇਹਤਰੀਨ ਦੌੜਾਕਾਂ ਵਿੱਚ ਜ਼ਰੂਰ ਸੀ। ਉਸਦੀ ਪ੍ਰਸਿੱਧੀ ਦਾ ਇੱਕ ਹੋਰ ਕਾਰਨ ਉਸਦੀ ਵਧਦੀ ਦਾੜ੍ਹੀ ਅਤੇ ਲੰਬੇ ਵਾਲ ਸਨ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਬਾਰੇ ਬਹੁਤਾ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਇਸ ਲਈ ਲੋਕ ਸਮਝਦੇ ਸਨ ਕਿ ਕੋਈ ਸਾਧੂ ਏਨੀ ਦੌੜ ਭੱਜ ਰਿਹਾ ਹੈ।

        ਉਸ ਸਮੇਂ ‘ਪਟਕੇ’ ਦੀ ਪ੍ਰਥਾ ਨਹੀਂ ਸੀ,ਇਸ ਲਈ ਸਿੱਖ ਸਿਰ ‘ਤੇ ਰੁਮਾਲ ਬੰਨ੍ਹਦੇ ਸਨ। ਮਿਲਖਾ ਸਿੰਘ ਦੀ ਲੋਕਪ੍ਰਿਅਤਾ ਦਾ ਇੱਕ ਹੋਰ ਕਾਰਨ ਇਹ ਵੀ ਸੀ ਕਿ ਰੋਮ ਪਹੁੰਚਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉਸ ਨੇ ਯੂਰਪ ਦੇ ਟੂਰ ਵਿੱਚ ਕਈ ਵੱਡੇ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਹਰਾਇਆ ਸੀ ਅਤੇ ਰੋਮ ਪਹੁੰਚਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਉਸ ਦੀ ਪ੍ਰਸਿੱਧੀ ਉੱਥੇ ਪਹੁੰਚ ਚੁੱਕੀ ਸੀ। ਮਿਲਖਾ ਸਿੰਘ ਦੇ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਦੋ ਘਟਨਾਵਾਂ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹਨ। ਪਹਿਲੀ ਭਾਰਤ-ਪਾਕਿ ਵੰਡ ਦੀ ਘਟਨਾ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਸਦੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਮਾਰੇ ਗਏ ਸਨ ਅਤੇ ਹੋਰ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਗੁਆਉਣਾ ਪਿਆ ਸੀ। ਦੂਜਾ - ਰੋਮ ਓਲੰਪਿਕ ਦੀ ਘਟਨਾ,ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਹ ਤਗਮੇ ਤੋਂ ਖੁੰਝ ਗਿਆ।

        Milkha Singh ਨੇ ਟੋਕੀਓ ਏਸ਼ਿਆਈ ਖੇਡਾਂ ਵਿੱਚ 200 ਅਤੇ 400 ਮੀਟਰ ਦੀ ਦੌੜ ਜਿੱਤ ਕੇ ਭਾਰਤੀ ਅਥਲੈਟਿਕਸ ਲਈ ਇਤਿਹਾਸ ਰਚਿਆ। ਮਿਲਖਾ ਨੇ ਇਕ ਥਾਂ ਲਿਖਿਆ ਹੈ,'ਮੈਂ ਪਹਿਲੇ ਦਿਨ 400 ਮੀਟਰ ਦੌੜਿਆ। ਮੈਨੂੰ ਜਿੱਤ ਦਾ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਭਰੋਸਾ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਏਸ਼ੀਆਈ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਮੇਰਾ ਰਿਕਾਰਡ ਸੀ। ਪਹਿਲਾਂ ਜੋ ਤਣਾਅ ਸੀ ਉਹ ਸਟਾਰਟਰ ਦੀ ਪਿਸਤੌਲ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਨਾਲ ਘੱਟ ਗਿਆ। ਜਿਵੇਂ ਉਮੀਦ ਸੀ,ਮੈਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕਿਨਾਰੀ ਨੂੰ ਛੂਹਿਆ। ਮੈਂ ਨਵਾਂ ਰਿਕਾਰਡ ਕਾਇਮ ਕੀਤਾ ਸੀ।

        ਜਪਾਨ ਦੇ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਮੇਰੇ ਗਲੇ ਵਿੱਚ ਸੋਨੇ ਦਾ ਤਗਮਾ ਪਾਇਆ। ਮੈਂ ਉਸ ਪਲ ਦੇ ਉਤਸ਼ਾਹ ਨੂੰ ਸ਼ਬਦਾਂ ਵਿੱਚ ਬਿਆਨ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦਾ। ਅਗਲੇ ਦਿਨ 200 ਮੀਟਰ ਦੀ ਦੌੜ ਸੀ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਮੇਰੀ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਅਬਦੁਲ ਖਾਲਿਕ ਨਾਲ ਸਖ਼ਤ ਟੱਕਰ ਸੀ। ਖਾਲਿਕ 100 ਮੀਟਰ ਦਾ ਜੇਤੂ ਰਿਹਾ। ਦੌੜ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈ। ਸਾਡੇ ਦੋਹਾਂ ਦੇ ਪੈਰ ਇਕੱਠੇ ਡਿੱਗ ਰਹੇ ਸਨ। ਫਿਨਿਸ਼ਿੰਗ ਟੇਪ ਤੋਂ ਤਿੰਨ ਮੀਟਰ ਪਹਿਲਾਂ,ਮੇਰੀ ਲੱਤ ਦੀ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀ ਖਿੱਚੀ ਗਈ ਅਤੇ ਮੈਂ ਠੋਕਰ ਖਾ ਕੇ ਡਿੱਗ ਪਿਆ।

        ਮੈਂ ਹੁਣੇ ਹੀ ਫਾਈਨਲ ਲਾਈਨ 'ਤੇ ਡਿੱਗ ਗਿਆ.ਫੋਟੋ ਫਿਨਿਸ਼ ਵਿੱਚ ਮੈਨੂੰ ਵਿਜੇਤਾ ਅਤੇ ਏਸ਼ੀਆ ਦਾ ਸਰਵੋਤਮ ਅਥਲੀਟ ਘੋਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸ਼ਬਦਾਂ ਨੂੰ ਕਦੇ ਨਹੀਂ ਭੁੱਲਾਂਗਾ ਜੋ ਜਪਾਨ ਦੇ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਉਸ ਸਮੇਂ ਮੈਨੂੰ ਕਹੇ ਸਨ। ਉਸਨੇ ਮੈਨੂੰ ਕਿਹਾ - ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਦੌੜਦੇ ਰਹੋਗੇ ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਸਥਾਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਦੌੜਦੇ ਰਹੋ।” ਮਿਲਖਾ ਸਿੰਘ ਨੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਖੇਡ ਤੋਂ ਸੰਨਿਆਸ ਲੈ ਲਿਆ ਅਤੇ ਖੇਡਾਂ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਹੁਣ ਉਹ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ।

Milkha Singh Death 

ਅੰਤ ਮਿਲਖਾ ਸਿੰਘ ਜੀ ਸਾਨੂੰ 18 June 2021 ਨੂੰ ਅਲਵਿਦਾ ਕਹਿ ਗਏ। ਭਾਰਤ ਦੇ ਮਹਾਨ ਦੌੜਾਕ ਮਿਲਖਾ ਸਿੰਘ ਦੀ 91 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਕੋਰੋਨਾ ਨਾਲ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਨੇ ਟਵੀਟ ਕਰਕੇ ਦੁੱਖ ਪ੍ਰਗਟ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਿਹਤ ਕਾਫੀ ਵਿਗੜ ਗਈ ਸੀ। ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਉਸ ਨੂੰ ਦੁਬਾਰਾ ਬੁਖਾਰ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸ ਦਾ ਆਕਸੀਜਨ ਪੱਧਰ ਵੀ ਕਾਫੀ ਘੱਟ ਗਿਆ ਸੀ। 91 ਸਾਲਾ ਮਿਲਖਾ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਕੋਰੋਨਾ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹਸਪਤਾਲ 'ਚ ਭਰਤੀ ਕਰਵਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ,ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ।

ਦੇਸ਼ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਨੇ ਮਿਲਖਾ ਸਿੰਘ ਦੇ ਦੇਹਾਂਤ 'ਤੇ ਦੁੱਖ ਪ੍ਰਗਟਾਇਆ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਟਵੀਟ ਕੀਤਾ, "ਅਸੀਂ ਇੱਕ ਮਹਾਨ ਖਿਡਾਰੀ ਨੂੰ ਗੁਆ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਮਿਲਖਾ ਸਿੰਘ ਦਾ ਭਾਰਤੀਆਂ ਦੇ ਦਿਲਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਖਾਸ ਸਥਾਨ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਸ਼ਖਸੀਅਤ ਨਾਲ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕੀਤਾ। ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦੇਹਾਂਤ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਦੁਖੀ ਹਾਂ।"

ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਬੁੱਧਵਾਰ ਨੂੰ ਮਿਲਖਾ ਸਿੰਘ ਦਾ ਕੋਵਿਡ-19 ਟੈਸਟ ਨੈਗੇਟਿਵ ਆਇਆ ਸੀ,ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕੋਵਿਡ ਆਈਸੀਯੂ ਤੋਂ ਆਮ ਆਈਸੀਯੂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਿਫਟ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਪਰ ਫਿਰ ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਿਹਤ ਕਾਫੀ ਵਿਗੜ ਗਈ ਸੀ।

ਇਸ ਹਫਤੇ ਮਿਲਖਾ ਸਿੰਘ ਦੀ ਪਤਨੀ ਨਿਰਮਲ ਮਿਲਖਾ ਸਿੰਘ ਦੀ 85 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਕੋਰੋਨਾ ਨਾਲ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ। ਮਿਲਖਾ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਉਸ ਸਮੇਂ ਪੀਜੀਆਈ ਹਸਪਤਾਲ ਦੇ ਆਈਸੀਯੂ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਕਰਵਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ,ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਉਹ ਆਪਣੀ ਪਤਨੀ ਦੇ ਸਸਕਾਰ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕੇ ਸਨ।

ਪ੍ਰਾਪਤੀਆਂ :-

• ਉਸਨੇ 1958 ਦੀਆਂ ਏਸ਼ੀਅਨ ਖੇਡਾਂ ਵਿੱਚ 200 ਮੀਟਰ ਅਤੇ 400 ਮੀਟਰ ਵਿੱਚ ਸੋਨ ਤਗਮੇ ਜਿੱਤੇ।
• ਉਸਨੇ 1962 ਦੀਆਂ ਏਸ਼ੀਅਨ ਖੇਡਾਂ ਵਿੱਚ ਸੋਨ ਤਗਮਾ ਜਿੱਤਿਆ।
• ਉਸਨੇ 1958 ਦੀਆਂ ਰਾਸ਼ਟਰਮੰਡਲ ਖੇਡਾਂ ਵਿੱਚ ਸੋਨ ਤਗਮਾ ਜਿੱਤਿਆ।

ਇਨਾਮ :-

ਮਿਲਖਾ ਸਿੰਘ ਨੂੰ 1959 ਵਿੱਚ ‘ਪਦਮ ਸ਼੍ਰੀ’ ਨਾਲ ਨਿਵਾਜਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।

Frequently Asked Question About Milkha Singh Biography 

1. ਮਿਲਖਾ ਸਿੰਘ ਦਾ ਜਨਮ ਕਦੋ ਹੋਇਆ?

ਮਿਲਖਾ ਸਿੰਘ ਦਾ ਜਨਮ 20 ਨਵੰਬਰ 1929 ਨੂੰ ਗੋਵਿੰਦਪੁਰਾ,ਅਜੋਕੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਮੁਜ਼ੱਫਰਗੜ੍ਹ ਸ਼ਹਿਰ ਤੋਂ ਥੋੜੀ ਦੂਰ ਇੱਕ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ।

2. ਮਿਲਖਾ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਹੋਰ ਕਿਸ ਨਾਮ ਨਾਲ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ?

ਮਿਲਖਾ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਦਾ ਫਲਾਇੰਗ ਸਿੱਖ ਦੇ ਨਾਮ ਨਾਲ ਵੀ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ?

3. ਮਿਲਖਾ ਸਿੰਘ ਸਾਨੂੰ ਕਦੋ ਅਲਵਿਦਾ ਕਹਿ ਗਏ ਸੀ?

ਅੰਤ ਮਿਲਖਾ ਸਿੰਘ ਜੀ ਸਾਨੂੰ 18 June 2021 ਨੂੰ ਅਲਵਿਦਾ ਕਹਿ ਗਏ।

4. ਮਿਲਖਾ ਸਿੰਘ ਦੀਆ ਕੀ-ਕੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀਆਂ ਸਨ?

ਮਿਲਖਾ ਸਿੰਘ ਨੇ 1958 ਦੀਆਂ ਏਸ਼ੀਅਨ ਖੇਡਾਂ ਵਿੱਚ 200 ਮੀਟਰ ਅਤੇ 400 ਮੀਟਰ ਵਿੱਚ ਸੋਨ ਤਗਮੇ ਜਿੱਤੇ,ਉਸਨੇ 1962 ਦੀਆਂ ਏਸ਼ੀਅਨ ਖੇਡਾਂ ਵਿੱਚ ਸੋਨ ਤਗਮਾ ਜਿੱਤਿਆ,ਉਸਨੇ 1958 ਦੀਆਂ ਰਾਸ਼ਟਰਮੰਡਲ ਖੇਡਾਂ ਵਿੱਚ ਸੋਨ ਤਗਮਾ ਜਿੱਤਿਆ।

5. ਮਿਲਖਾ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਕਿਸ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ?

ਮਿਲਖਾ ਸਿੰਘ ਨੂੰ 1959 ਵਿੱਚ ‘ਪਦਮ ਸ਼੍ਰੀ’ ਨਾਲ ਨਿਵਾਜਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।